การแจ้งเหตุจำเป็นที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง

ตามข้อ 61 ของ ระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. 2562 ระบุว่า หากผู้มีสิทธิเลือกตั้งไม่สามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นได้เนื่องจากเหตุจำเป็น เช่น การเจ็บป่วยหรือมีภารกิจที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ สามารถแจ้งเหตุไม่สามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้ภายใน 7 วันก่อนหรือภายใน 7 วันหลังวันเลือกตั้ง

วิธีการแจ้งเหตุ

การแจ้งเหตุที่ไม่สามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งจะต้องทำเป็นลายลักษณ์อักษร โดยใช้ แบบฟอร์ม "ส.ถ./ผ.ถ. 1/8 หรือเขียนเป็นหนังสือที่ต้องระบุข้อมูลสำคัญ เช่น

• หมายเลขประจำตัวประชาชน
• ที่อยู่ตามหลักฐานทะเบียนบ้าน
• เหตุผลที่ไม่สามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้

ผู้มีสิทธิเลือกตั้งสามารถยื่นคำขอแจ้งเหตุได้ทั้งด้วยตนเองหรือให้บุคคลอื่นไปยื่นแทน โดยส่งไปยัง นายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่น ที่ตนมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านในเขตท้องที่ หรือสามารถส่งทางไปรษณีย์ลงทะเบียนได้

ระยะเวลาในการแจ้งเหตุ:

• ก่อนวันเลือกตั้ง: แจ้งได้ไม่เกิน 7 วันก่อนวันเลือกตั้ง
• หลังวันเลือกตั้ง: แจ้งได้ไม่เกิน 7 วันหลังจากวันเลือกตั้ง

การพิจารณาเหตุที่แจ้ง

เมื่อนายทะเบียนได้รับการแจ้งเหตุจากผู้มีสิทธิเลือกตั้งแล้ว จะต้องพิจารณาว่าเหตุที่แจ้งนั้นเป็นเหตุที่สามารถยอมรับได้ตามที่ระเบียบกำหนดหรือไม่ โดยจะพิจารณาจากข้อ 65 ซึ่งระบุเหตุจำเป็นที่ไม่สามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้ เช่น

1. มีกิจธุระเร่งด่วนที่ต้องเดินทางไปพื้นที่ห่างไกล
2. เจ็บป่วยและไม่สามารถเดินทางไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้
3. เป็นคนพิการหรือทุพพลภาพ หรือผู้สูงอายุที่ไม่สามารถเดินทางไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้
4. เดินทางออกนอกราชอาณาจักร
5. มีถิ่นที่อยู่ห่างไกลจากที่เลือกตั้งเกินกว่า 100 กิโลเมตร
6. ได้รับคำสั่งจากทางราชการให้ไปปฏิบัติหน้าที่นอกเขตเลือกตั้ง
7. เหตุสุดวิสัยหรือเหตุอื่นที่คณะกรรมการกำหนด

หากนายทะเบียนเห็นว่าเหตุที่แจ้งไม่เป็นเหตุสมควร จะต้องแจ้งให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งทราบภายใน 3 วัน หลังจากที่ได้รับแจ้งเหตุ

การแจ้งเหตุผ่านทางอิเล็กทรอนิกส์

ในปัจจุบันเพื่ออำนวยความสะดวกให้กับประชาชน คณะกรรมการการเลือกตั้งได้มี ประกาศ เพื่อเปิดช่องทางการแจ้งเหตุจำเป็นที่ไม่สามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งผ่านทางอิเล็กทรอนิกส์ โดยสามารถทำได้ผ่านเว็บไซต์ www.bora.dopa.go.th หรือ www.ect.go.th หรือแอปพลิเคชัน Smart Vote หัวข้อ "การแจ้งเหตุจำเป็นที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง"

วิธีการใช้ช่องทางอิเล็กทรอนิกส์

1. ผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่ไม่สามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งต้องเข้าไปที่เว็บไซต์ที่กำหนด
2. กรอกข้อมูลลงในแบบฟอร์มการแจ้งเหตุจำเป็นที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง
3. ยืนยันข้อมูลที่กรอกในแบบฟอร์ม
4. หลังจากยืนยันแล้วระบบจะส่งการแจ้งเหตุให้โดยอัตโนมัติ
5. พิมพ์หรือจัดเก็บข้อมูลการแจ้งเหตุไว้เป็นหลักฐาน

การพิจารณาเหตุและการอุทธรณ์

• หากนายทะเบียนพิจารณาแล้วว่าเหตุที่แจ้งไม่ตรงตามข้อกำหนดหรือไม่สมควร จะต้องแจ้งให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งทราบภายใน 3 วัน นับจากวันที่ได้รับหนังสือแจ้งเหตุ
• ผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่ไม่เห็นด้วยกับการพิจารณาของนายทะเบียนสามารถยื่นอุทธรณ์ได้ภายใน 30 วัน นับจากวันเลือกตั้ง โดยอุทธรณ์ต่อผู้อำนวยการการเลือกตั้งประจำจังหวัด

สรุป

การแจ้งเหตุจำเป็นที่ไม่สามารถไปใช้สิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นนั้นเป็นสิ่งที่สามารถทำได้ภายใต้กรอบข้อกำหนดที่ระบุไว้ในระเบียบของคณะกรรมการการเลือกตั้ง ทั้งนี้เพื่อให้ผู้ที่มีเหตุจำเป็นสามารถรักษาสิทธิในการเลือกตั้งได้อย่างเป็นธรรม โดยสามารถเลือกใช้วิธีการแจ้งเหตุได้ทั้งในรูปแบบลายลักษณ์อักษรและทางอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งช่วยอำนวยความสะดวกให้แก่ประชาชนในการทำเรื่องแจ้งเหตุจำเป็นอย่างรวดเร็วและสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น