สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง เตรียมเดินหน้าเผยแพร่ข้อมูลความรู้ให้แก่ประชาชนล่วงหน้าก่อนการเลือกตั้งสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบลและนายกองค์การบริหารส่วนตำบลซึ่งจะครบวาระในวันที่ 27 พฤศจิกายน 2568 นี้ โดยมุ่งเน้นให้ประชาชนเข้าใจถึงบทบาทสำคัญของ อบต. ที่มีต่อการพัฒนาท้องถิ่น พร้อมรู้เท่าทันสิทธิ หน้าที่ และกฎหมายเลือกตั้งท้องถิ่นที่เกี่ยวข้อง

     องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) คือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นระดับตำบล มีฐานะเป็นนิติบุคคลและเป็นราชการบริหารส่วนท้องถิ่น ทำหน้าที่ดูแลบริการสาธารณะขั้นพื้นฐานให้แก่ประชาชนในตำบล ทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม อาทิ การซ่อมแซมถนนในหมู่บ้าน ระบบประปา การเก็บขยะ การดูแลศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก การส่งเสริมอาชีพ รวมถึงการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นและการจัดบริการสาธารณะให้เหมาะสมกับความต้องการของประชาชนในพื้นที่

     ปัจจุบันมีองค์การบริหารส่วนตำบล หรือ อบต. ทั่วประเทศจำนวน 5,293 แห่ง ซึ่งเป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นขนาดเล็กที่ใกล้ชิดกับประชาชนมากที่สุด โดยเฉพาะในพื้นที่ชนบท จัดตั้งขึ้นเพื่อดูแลและจัดทำบริการสาธารณะแก่ประชาชนในระดับหมู่บ้านและตำบล และมีเขตพื้นที่รับผิดชอบตามประกาศของกระทรวงมหาดไทย

     จำนวนสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบลและนายกองค์การบริหารส่วนตำบล มีรายละเอียดดังนี้

     1. สภาองค์การบริหารส่วนตำบล ประกอบด้วยสมาชิกที่มาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน เขตเลือกตั้งละ 1 คน โดยกำหนดเขตหมู่บ้านเป็นเขตเลือกตั้ง เว้นแต่ หมู่บ้านใดมีราษฎรไม่ถึง 25 คน ให้รวมหมู่บ้านนั้นกับหมู่บ้านที่มีพื้นที่ติดต่อกัน และรวมกันแล้วมีราษฎรถึง 25 คน เป็นเขตเลือกตั้งเดียวกัน อายุของสภาองค์การบริหารส่วนตำบล มีกำหนดคราวละ 4 ปี นับแต่วันเลือกตั้ง

     ทั้งนี้ หาก อบต. ใดมีเขตเลือกตั้งไม่ถึง 6 เขตเลือกตั้ง (หมู่บ้าน) ให้สภาองค์การบริหารส่วนตำบลนั้น ประกอบด้วยสมาชิก (ส.อบต.) จำนวน 6 คน โดย

·       ถ้ามี 1 เขตเลือกตั้ง ให้มี ส.อบต. 6 คน

·       ถ้ามี 2 เขตเลือกตั้ง ให้มี ส.อบต. ได้เขตเลือกตั้งละ 3 คน

·       ถ้ามี 3 เขตเลือกตั้ง ให้มี ส.อบต. ได้เขตเลือกตั้งละ 2 คน

·       ถ้ามี 4 เขตเลือกตั้ง ให้มี ส.อบต. ได้เขตเลือกตั้งละ 1 คนก่อน แล้วเพิ่มให้เขตเลือกตั้งที่มีจำนวนราษฎรมากที่สุด 2 เขตเลือกตั้งแรก เขตเลือกตั้งละ 1 คน

·   ถ้ามี 5 เขตเลือกตั้ง ให้มี ส.อบต. ได้เขตเลือกตั้งละ 1 คน และเพิ่มให้เขตเลือกตั้งที่มีจำนวนราษฎรมากที่สุดอีก 1 คน

     2. นายกองค์การบริหารส่วนตำบลมาจากการเลือกตั้ง จำนวน 1 คน โดยใช้เขตองค์การบริหารส่วนตำบลเป็นเขตเลือกตั้ง มีวาระอยู่ในตำแหน่งคราวละ 4 ปีนับแต่วันเลือกตั้ง แต่จะดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกิน 2 วาระไม่ได้ ในกรณีดำรงตำแหน่งไม่ครบ 4 ปี ก็ให้ถือว่าเป็น 1 วาระ และเมื่อได้ดำรงตำแหน่ง 2 วาระ ติดต่อกันแล้วจะดำรงตำแหน่งได้อีกเมื่อพ้นระยะเวลา 4 ปีนับแต่วันพ้นตำแหน่ง

     สภา อบต. มีหน้าที่ให้ความเห็นชอบแผนพัฒนา อบต. พิจารณาและอนุมัติงบประมาณ รวมทั้งควบคุมการบริหารราชการของนายก อบต. ให้เป็นไปตามนโยบายและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง สำหรับ นายก อบต. มีหน้าที่บริหารงานตามอำนาจหน้าที่ตามกฎหมาย แถลงนโยบายต่อสภา และควบคุมการดำเนินงานของพนักงานส่วนตำบลให้เป็นไปตามเป้าหมายและประโยชน์สูงสุดของประชาชน

     ประชาชนในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลมีสิทธิและหน้าที่หลายประการตามรัฐธรรมนูญและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่

·       การเสียภาษีอย่างถูกต้อง และปฏิบัติตามกฎหมายหรือข้อบัญญัติของ อบต.

·       การสนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ ของ อบต.

·       การติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการดำเนินงานของ อบต.

·       การเข้าร่วมเป็นคณะกรรมการจัดซื้อจัดจ้าง

·       การมีส่วนร่วมในการจัดทำแผนพัฒนาและงบประมาณ

·       การเข้าชื่อเสนอร่างข้อบัญญัติท้องถิ่น

·       การเข้าร่วมประชุมสภา อบต.

·   การใช้สิทธิเลือกตั้งและการสมัครรับเลือกตั้ง

     การเลือกตั้ง อบต. ไม่ใช่เรื่องไกลตัว เพราะผู้ที่ประชาชนเลือกเข้าไปจะมีอำนาจตัดสินใจในเรื่องใกล้ตัวในชีวิตประจำวัน การรู้จักบทบาทของ อบต. และสิทธิของตนเองอย่างถูกต้องจึงเป็นสิ่งจำเป็น ประชาชนควรเตรียมความพร้อมล่วงหน้า โดยเฉพาะการตรวจสอบคุณสมบัติของตนเอง เพราะหากไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้งจะถูกจำกัดสิทธิบางประการนาน 2 ปี ทั้งนี้ การแจกเงิน สิ่งของ หรือผลประโยชน์เพื่อแลกคะแนนเสียงถือเป็นความผิดทางกฎหมาย มีโทษทั้งจำและปรับ

     สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง ขอเชิญชวนประชาชนติดตามข่าวสารการเลือกตั้ง อบต. ผ่านช่องทางต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ทุกเสียงมีพลัง ร่วมกันขับเคลื่อนประชาธิปไตยในระดับฐานรากให้เข้มแข็ง ร่วมเป็นพลังประชาธิปไตยของท้องถิ่น เริ่มต้นด้วยการรู้สิทธิ รู้บทบาท และพร้อมใจไปใช้สิทธิเลือกตั้ง อบต. อย่างสุจริต เที่ยงธรรม และชอบด้วยกฎหมาย

     สามารถติดตามข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการเลือกตั้ง อบต. ได้ทางเว็บไซต์สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง www.ect.go.th หรือ Application Smart Vote หรือสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งประจำจังหวัดทุกจังหวัด หรือสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่บริการสายด่วน 1444